Leszek Władysław Lubicz-Nycz, urodzony 20 sierpnia 1899 roku w Brzesku, to postać, która pozostawiła znaczący ślad w historii polskiego sportu oraz wojska. Zmarł 22 września 1939 roku, a okoliczności jego śmierci są różnie podawane, niektórzy mówią o Burakowie, inni o Łomiankach.
Był to człowiek wszechstronny – nie tylko jako szermierz zdobył uznanie, lecz także służył ojczyźnie w charakterze majora artylerii w Wojsku Polskim. Jego osiągnięcia sportowe są imponujące: w 1928 roku sięgnął po brązowy medal olimpijski, a także dwukrotnie zdobył brązowe medale mistrzostw świata, co potwierdza jego talent i ciężką pracę w dążeniu do sportowych sukcesów.
Życiorys
Leszek Lubicz-Nycz przyszedł na świat 20 sierpnia 1899 roku w Brzesku, w rodzinie, która miała medyczne tradycje. Jego ojciec, Henryk, był lekarzem (zm. 1920), a matka to Konstancja z Junosza-Borkowskich. Warto zaznaczyć, że jego młodszy brat, Bronisław, brał udział w powstaniu warszawskim.
Leszek rozpoczął swoją edukację w gimnazjum w Bochni, a następnie kontynuował naukę w tzw. II gimnazjum w Nowym Sączu, gdzie uzyskał maturę w 1917 roku. Po ukończeniu szkoły, wstąpił do Centralnej Wojskowej Szkoły Gimnastyki i Sportu w Poznaniu oraz odbył dwuletni kurs szermierczy pod okiem znanego węgierskiego trenera, Béli Szombathely’ego.
W czasie I wojny światowej, Leszek ochotniczo służył w Legionach Polskich, w składzie 6 pułku piechoty, a później, od 24 listopada 1916 do 29 września 1917, w 1 pułku artylerii. Po wojnie, od 13 listopada 1918 roku, stał się żołnierzem Wojska Polskiego, a od 1 lutego 1919 do 1 lutego 1921 brał udział w działaniach 1 pułku artylerii górskiej. Jego odwaga i poświęcenie w czasie wojny polsko-bolszewickiej zostały wielokrotnie docenione, co zaowocowało odznaczeniami, takimi jak Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari, a w 1934 roku również Węgierski Krzyż Zasługi.
W okresie międzywojennym kontynuował służbę w artylerii oraz działał na uczelniach wojskowych. Jako major, podczas kampanii wrześniowej 1939, dowodził 2 dywizjonem 14 pal w ramach 14 Dywizji Piechoty Armii „Poznań”. Jego działania obejmowały między innymi bitwę nad Bzurą oraz walki odwrotowe w rejonie Warszawy. Niestety, zginął w bitwie pod Łomiankami, w okolicach Wale Wiślanym, podczas próby przebicia się do oblężonej stolicy. Pośmiertnie awansowano go do stopnia podpułkownika, a jego szczątki spoczywają na cmentarzu w Kiełpinie. Zostały one ekshumowane i 19 marca 1940 roku złożone na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A10-1-28).
W latach międzywojennych Leszek Lubicz-Nycz był uznawany za jednego z najlepszych szablistów w Polsce. Uczestniczył w zawodach, rywalizując również w florecie. W 1929 roku zdobył mistrzostwo Armii, a w 1931 roku zajął pierwsze miejsce w indywidualnych mistrzostwach Polski w szabli. Jako członek narodowej reprezentacji zdobył brązowe medale na mistrzostwach świata w Liège w 1930 roku i w Warszawie w 1934 roku. Chociaż zawody te oficjalnie zaczęto nazywać mistrzostwami świata od 1937 roku, jego osiągnięcia pozostają niepodważalne. Dodatkowo w 1932 roku zdobył brązowy medal drużynowo na igrzyskach olimpijskich w Los Angeles, a w rywalizacji indywidualnej dotarł do półfinałów.
Podczas swojej kariery sportowej Leszek reprezentował warszawskie i poznańskie kluby. Wiedzę i doświadczenia z zakresu szermierki oraz narciarstwa przekazywał jako instruktor w Centralnym Instytucie Wychowania Fizycznego w Warszawie, a także był autorem podręcznika do jazdy na nartach.
Ordery i odznaczenia
Leszek Lubicz-Nycz był niezwykłą postacią, której odznaczenia świadczą o jego odwadze i zasługach na polu walki. Lista wyróżnień, jakie otrzymał, jest imponująca i znacząca w kontekście historycznym.
- Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 131 (przyznany pośmiertnie),
- Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 1857,
- Krzyż Niepodległości (datowany na 16 września 1931),
- Krzyż Walecznych,
- Złoty Krzyż Zasługi (25 maja 1939),
- Srebrny Krzyż Zasługi (9 listopada 1932),
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi (Węgry).
Jego odznaczenia są trwałym śladem po heroicznych czynach, które na zawsze pozostaną w pamięci narodowej.
Upamiętnienie
Na ścianie Integracyjnego Centrum Dydaktyczno-Sportowego w Łomiankach znajduje się wyjątkowe upamiętnienie poświęcone mjr. Leszkowi Lubicz-Nyczowi. Był on nie tylko wybitnym szablistą, ale także olimpijczykiem, który tragicznie zginął w bitwie pod Łomiankami.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Stefan Rachwał | Józef Lewkiewicz | Władysław Cyga (oficer) | Stanisław Czosnek | Michał NodzeńskiOceń: Leszek Lubicz-Nycz