Mateusz Gładyszewicz (urodzony w 1798 roku w Brzesku, zmarły 28 maja 1862) był wybitnym polskim historykiem Kościoła katolickiego oraz duchownym. Spędził znaczną część swojego życia jako administrator krakowskiej części diecezji krakowskiej.
Na początku swojej edukacji ukończył gimnazjum w Krakowie, a następnie kontynuował studia z zakresu filozofii, prawa i teologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Po pomyślnym zakończeniu studiów, podjął naukę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie, w 1823 roku, uzyskał stopień magistra obojga praw, obejmujący zarówno prawo kościelne (kanoniczne), jak i świeckie (cywilne).
Po zakończeniu edukacji, wstąpił do seminarium duchownego w Kielcach, gdzie w 1825 roku przyjął święcenia kapłańskie. W ciągu dwóch lat, Gładyszewicz objął stanowisko sekretarza biskupa Jana Pawła Woronicza oraz funkcję notariusza wśród biskupich doradców w krakowskim konsystorzu. Dzięki swojemu zaangażowaniu, zyskał szacunek biskupa pomocniczego Franciszka Zglenickiego, który był bliskim współpracownikiem biskupa krakowskiego Karola Skórkowskiego.
Po śmierci biskupa Woronicza w 1829 roku, Gładyszewicz otrzymał nominację w 1832 roku na kanonika honorowego kościoła Wszystkich Świętych w Krakowie, który niestety uległ rozbiórce w latach 1835–1838. W 1835 roku dołączył do kapituły katedralnej, a od 1849 roku pełnił w niej zaszczytną rolę prałata kustosza. W 1840 roku czasowo zastępował biskupa Zglenickiego w administrowaniu krakowską częścią diecezji, a w 1850 roku objął funkcję wikariusza generalnego tejże diecezji. Po śmierci biskupa Skórkowskiego w 1851 roku, jako wikariusz kapitulny, na stałe przejął odpowiedzialność za administrację diecezji.
Jako badacz historii, Gładyszewicz aktywnie uczestniczył w pracy Towarzystwa Naukowego Krakowskiego, gdzie był członkiem zwyczajnym od 1835 roku. Wśród jego publikacji znajdowały się m.in. Św. Aureliusza Augustyna o mieście Bożym pierwszych ksiąg pięcioro (Kraków, 1835), Rys życia i zasług X. Mikołaja Janowskiego (wykład na posiedzeniu publicznym TNK, 1842) oraz Żywot błogosławionego Prandoty z Białączowa biskupa krakowskiego (Kraków, 1845).
Źródła
Oto kilka istotnych źródeł dotyczących Mateusza Gładyszewicza:
- S. Orgelbranda Encyklopedia Powszechna. T. 6. Warszawa: Wydawnictwo Towarzystwa Akcyjnego Odlewni Czcionek i Drukarni S. Orgelbranda Synów, 1900, s. 185,
- Tadeusz Glemma: Polski Słownik Biograficzny. T. 8: Girdwoyń Michał – Gross Adam. Wrocław-Kraków-Warszawa: Ossolineum – Polska Akademia Nauk, 1959-1960, s. 101.
Przypisy
- MateuszM. Gładyszewicz, Żywot błogosławionego Prandoty z Białaczowa biskupa krakowskiego [online], polona.pl [dostęp 06.08.2019 r.]
- Rys życia i zasług xiędza Mikołaja Janowskiego [...]. Przedstawiony na posiedzeniu publicznem Towarzystwa Naukowego w dniu 21.02.1842 przez Mateusza Gładyszewicza. [online], Osobne odb. z: Rocznika Towarzystwa Naukowego tomu 2, polona.pl [dostęp 06.08.2019 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Inne":
Stanisław Piech | Roman Kluska | Mala Zimetbaum | Stanisław Trznadel | Ignacy Mostowski | Wojciech Ignacok | Barbara SadurskaOceń: Mateusz Gładyszewicz