UWAGA! Dołącz do nowej grupy Brzesko - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Uszkodzenie pierścienia włóknistego – leczenie i rehabilitacja


Uszkodzenie pierścienia włóknistego to poważny problem zdrowotny, który wpływa na funkcjonowanie kręgosłupa i jakość życia pacjentów. Objawiający się przewlekłym bólem, drętwieniem kończyn i ograniczoną ruchomością, zjawisko to może wynikać zarówno z urazów, jak i degeneracyjnych zmian. W artykule przedstawiamy skutki uszkodzenia, metody diagnostyki oraz różnorodne opcje leczenia, w tym terapie zachowawcze oraz możliwości operacyjne. Dowiedz się, jak radzić sobie z tym schorzeniem i przywrócić pełną sprawność!

Uszkodzenie pierścienia włóknistego – leczenie i rehabilitacja

Co to jest uszkodzenie pierścienia włóknistego?

Uszkodzenie pierścienia włóknistego to sytuacja, w której struktura krążka międzykręgowego zostaje przerwana. Taki problem może prowadzić do:

  • uwypuklenia jądra miażdżystego,
  • wypadnięcia jądra miażdżystego,
  • przepukliny krążka,
  • zwłaszcza w dolnej części pleców, gdzie kręgosłup jest najbardziej obciążony.

Z wiekiem lub w wyniku nadmiernego obciążenia, krążki międzykręgowe ulegają degeneracji, co osłabia pierścień włóknisty i przyczynia się do zwiększonego ryzyka jego uszkodzenia. Jednym z głównych symptomów uszkodzenia takiej struktury jest ból, który często promieniuje do nóg, szczególnie w przypadku przepukliny w odcinku lędźwiowym. Oprócz bólu, pacjenci skarżą się na:

  • drętwienie w kończynach dolnych,
  • osłabienie mięśni w kończynach dolnych.

Co więcej, dyskomfort zazwyczaj nasila się podczas pewnych ruchów oraz po dłuższym siedzeniu lub staniu. Aby postawić diagnozę uszkodzenia pierścienia włóknistego, lekarze wykorzystują różnorodne badania obrazowe. Rezonans magnetyczny oraz tomografia komputerowa to najczęściej stosowane metody, które umożliwiają dokładne ocenienie stanu krążków międzykręgowych oraz sprawdzenie obecności ewentualnych przepuklin.

Jakie są przyczyny uszkodzenia pierścienia włóknistego?

Uszkodzenie pierścienia włóknistego może być wynikiem różnych czynników. Wśród nich wyróżnia się zarówno aspekty mechaniczne, jak i biologiczne. Do nagłych urazów, takich jak upadki czy wypadki, które mogą bezpośrednio wpłynąć na tę strukturę, należy podchodzić z ostrożnością.

Regularne obciążenia kręgosłupa, często związane z:

  • niewłaściwym dźwiganiem,
  • długotrwałym wykonywaniem powtarzalnych ruchów,

istotnie zwiększają ryzyko kontuzji. Warto też zauważyć, że wiele przypadków uszkodzeń wynika z degeneracyjnych zmian, które postępują wraz z wiekiem, co prowadzi do osłabienia pierścienia włóknistego. Ponadto, nadprogramowe kilogramy oraz brak aktywności fizycznej mogą negatywnie wpływać na siłę mięśni stabilizujących kręgosłup.

Niewłaściwe ułożenie ciała przy pracy, na przykład:

  • długotrwałe siedzenie w niewygodnej pozycji,

stanowi kolejny czynnik ryzyka. Również dehydratacja krążków międzykręgowych jest istotna, ponieważ wpływa na ich elastyczność oraz odporność na różnego rodzaju uszkodzenia. W efekcie, wszystkie te elementy sprawiają, że pierścień włóknisty staje się coraz bardziej podatny na kontuzje i przepukliny.

Jakie są objawy uszkodzenia pierścienia włóknistego?

Uszkodzenie pierścienia włóknistego objawia się na różne sposoby, a jego skutki mogą znacznie obniżać jakość życia pacjentów. Najczęstszym symptomem jest ból w okolicy kręgosłupa, który często promieniuje do:

  • pośladków,
  • ud,
  • łydkami,
  • stóp.

Często towarzyszy temu charakterystyka rwy kulszowej. Oprócz bólu, pacjenci mogą zauważyć objawy neurologiczne, takie jak:

  • osłabienie mięśni nóg,
  • uczucie mrowienia,
  • drętwienie.

Te dolegliwości wynikają zazwyczaj z ucisku na korzenie nerwowe, co jeszcze bardziej komplikuje sytuację. Zdarza się również, że pacjenci odczuwają ograniczenie ruchomości kręgosłupa, co skutkuje utrudnieniami w codziennych czynnościach. Ból nasila się podczas:

  • siedzenia,
  • stania,
  • chodzenia.

To sprawia, że wiele osób unika aktywności fizycznej. W poważniejszych przypadkach uszkodzenie może prowadzić do problemów z kontrolowaniem oddawania moczu czy stolca, co sygnalizuje bardzo silny ucisk na rdzeń kręgowy. Dodatkowo, zjawisko „przyklejenia” korzenia nerwowego do przepukliny jądra miażdżystego może potęgować objawy bólowe. W wyniku wypukleń i hernii pojawia się cztery główne typy bólu krzyża.

W jaki sposób diagnozuje się uszkodzenie pierścienia włóknistego?

Diagnostyka uszkodzeń pierścienia włóknistego odgrywa kluczową rolę w określaniu odpowiedniej terapii. Najpierw lekarz przystępuje do szczegółowego wywiadu medycznego, aby zebrać informacje na temat dolegliwości oraz wcześniejszej historii zdrowotnej pacjenta.

Kolejnym krokiem jest badanie fizykalne, podczas którego ocenia ruchomość kręgosłupa oraz analizuje objawy neurologiczne, w tym:

  • osłabienie mięśni,
  • drętwienie kończyn.

Aby uzyskać precyzyjniejsze dane na temat stanu krążków międzykręgowych oraz możliwych uszkodzeń pierścienia włóknistego, lekarz kieruje pacjenta na badania obrazowe. Najczęściej wykonywanym badaniem są zdjęcia RTG, które mogą ujawniać degeneracyjne zmiany w obrębie kręgosłupa. Niemniej jednak rezonans magnetyczny (MRI) oferuje znacznie bogatsze informacje diagnostyczne. Dzięki temu badaniu można dokładnie ocenić stan pierścienia włóknistego i jądra miażdżystego, a także zidentyfikować ewentualny ucisk na nerwy czy rdzeń kręgowy.

Jeżeli istnieje podejrzenie poważnych uszkodzeń, lekarz może zlecić również tomografię komputerową (CT). To badanie bywa szczególnie przydatne, gdy MRI nie jest dostępne lub gdy potrzebne są dalsze analizy struktur kostnych kręgosłupa. Wszystkie te metody badawcze pomagają ocenić zarówno rozległość, jak i charakter uszkodzeń, co jest kluczowe dla wdrożenia skutecznego leczenia.

Jak wygląda leczenie uszkodzenia pierścienia włóknistego?

Leczenie uszkodzenia pierścienia włóknistego zależy od jego stopnia oraz towarzyszących objawów. Na początku lekarze zazwyczaj rekomendują metodę konserwatywną. Ta forma terapii obejmuje:

  • naprzemienne okresy odpoczynku,
  • zażywanie środków przeciwbólowych, takich jak paracetamol czy niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ),
  • wprowadzenie leków rozluźniających mięśnie, co pomaga zredukować napięcia w bolesnych partiach ciała,
  • fizjoterapię, która koncentruje się na zwiększeniu siły mięśniowej oraz elastyczności.

W ramach fizjoterapii stosuje się ćwiczenia mające na celu wzmocnienie mięśni kręgosłupa i brzucha, a także różne techniki rozciągające. Regularna aktywność fizyczna jest niezbędna, by zachować prawidłowe funkcje kręgosłupa i przeciwdziałać kolejnym urazom. Jeśli po kilku tygodniach terapii nie zaobserwuje się poprawy, lekarze mogą zdecydować o operacji. Interwencja chirurgiczna staje się konieczna, gdy dochodzi do przerwania pierścienia włóknistego, co może prowadzić do przepukliny krążka międzykręgowego. Kluczowe jest zatem dokładne ocenienie, czy objawy wymagają takiego rozwiązania. Każdy przypadek powinien być rozpatrywany indywidualnie, biorąc pod uwagę ogólny stan zdrowia pacjenta oraz jego styl życia.

Co to jest ekstruzja krążka międzykręgowego? Przyczyny i objawy

Co to jest leczenie nieoperacyjne?

Co to jest leczenie nieoperacyjne?

Leczenie nieoperacyjne, zwane również terapią zachowawczą, skupia się na łagodzeniu objawów wynikających z uszkodzenia pierścienia włóknistego. Jego głównym celem jest:

  • zredukowanie bólu,
  • stanu zapalnego,
  • napięcia mięśniowego.

W procesie terapii wykorzystywane są różnorodne techniki, w tym farmakoterapia i fizjoterapia. W ramach farmakoterapii lekarze często zalecają:

  • środki przeciwbólowe, takie jak paracetamol,
  • niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ),
  • leki rozkurczające.

Fizjoterapia pełni kluczową rolę w procesie rehabilitacji. Techniki takie jak:

  • terapia manualna,
  • masaż,
  • zabiegi ultradźwiękami,
  • laseroterapia.

mogą znacząco przyczynić się do poprawy stanu pacjenta. Ćwiczenia mające na celu wzmocnienie mięśni kręgosłupa oraz zwiększenie elastyczności są także istotne. Modyfikacja aktywności fizycznej oraz ergonomiczne podejście do wykonywanych zadań mają kluczowe znaczenie:

  • ograniczenie ciężkich prac,
  • unikanie długotrwałego siedzenia,
  • przestrzeganie zasad prawidłowej postawy ciała.

Utrzymanie prawidłowej postawy zmniejsza nacisk na kręgosłup, co jest szczególnie istotne dla osób z uszkodzeniem pierścienia włóknistego. Sukces terapii nieoperacyjnej często zależy od indywidualnych predyspozycji pacjenta oraz stopnia uszkodzenia. Jeżeli po kilku tygodniach leczenia nie widać poprawy, lekarze mogą rozważyć alternatywne metody, jak na przykład interwencję chirurgiczną. Mimo to, w wielu przypadkach właściwie dobrana terapia nieoperacyjna przynosi satysfakcjonujące rezultaty w zarządzaniu bólem i poprawie funkcjonowania kręgosłupa.

Jakie metody leczenia zachowawczego są stosowane?

Leczenie uszkodzenia pierścienia włóknistego obejmuje różnorodne metody, w tym:

  • farmakoterapię, której kluczowym celem jest redukcja bólu oraz stanu zapalnego,
  • fizjoterapię, pełniącą istotną funkcję w rehabilitacji kręgosłupa,
  • zmiany w aktywności fizycznej, takie jak ograniczenie ciężkich prac i unikanie długotrwałego siedzenia.

W farmakoterapii stosuje się leki przeciwbólowe, takie jak paracetamol, oraz niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ). W sytuacjach silnego dyskomfortu pomocne mogą być leki rozkurczające, które efektywnie redukują napięcie mięśni. Dodatkowo, w przypadku intensywnego bólu, iniekcje glikokortykosteroidów mogą przynieść ulgę. W ramach fizjoterapii używa się ćwiczeń wzmacniających i stabilizujących, technik rozciągających oraz różnorodnych form terapii manualnej. Nowoczesne metody, takie jak kinesiotaping czy suche igłowanie, również przyczyniają się do poprawy elastyczności oraz redukcji bólu.

Protruzja krążka międzykręgowego – objawy, przyczyny i leczenie

Zachowanie prawidłowej postawy ciała odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu zdrowia kręgosłupa w przypadku uszkodzenia pierścienia włóknistego. Dzięki tym wszystkim metodom, wiele osób odczuwa znaczną poprawę i osiąga satysfakcjonujące rezultaty bez konieczności sięgania po operację.

Jakie leki są zalecane w przypadku uszkodzenia pierścienia włóknistego?

Gdy dochodzi do uszkodzenia pierścienia włóknistego, lekarze mają do dyspozycji różnorodne leki, które mogą złagodzić ból oraz stany zapalne. Oto najważniejsze grupy tych preparatów:

  1. Środki przeciwbólowe: paracetamol to najczęściej wybierany lek dla osób z umiarkowanym bólem. W sytuacji, gdy ból jest bardziej intensywny, lekarze mogą sięgnąć po tramadol.
  2. Niesteroidowe leki przeciwzapalne (NLPZ): ibuprofen, diklofenak oraz naproksen są często zalecane, aby zmniejszyć stan zapalny i złagodzić dolegliwości bólowe.
  3. Leki rozkurczające mięśnie: preparaty takie jak baklofen oraz tetrazepam skutecznie pomagają w złagodzeniu napięcia mięśniowego oraz bólu.
  4. Leki przeciwdepresyjne: przy wystąpieniu bólu neuropatycznego lekarze mogą rekomendować leki z grupy antydepresantów, w tym amin trójcyklicznych czy inhibitory wychwytu serotoniny.
  5. Leki przeciwpadaczkowe: te środki mogą przynieść ulgę w bólu neuralgicznym, co jest szczególnie ważne w przypadku uszkodzeń nerwów.

Efektywność leczenia farmakologicznego jest uzależniona od indywidualnych potrzeb pacjenta oraz charakterystyki jego objawów. Nie zapomnij, że przed rozpoczęciem jakiejkolwiek terapii warto skonsultować się z lekarzem, który dostosuje leczenie do stanu zdrowia oraz reakcji na leki.

Kiedy należy rozważyć leczenie operacyjne?

Decyzja o przeprowadzeniu operacji w przypadku uszkodzenia pierścienia włóknistego powinna być podejmowana w wyjątkowych okolicznościach. Gdy terapia zachowawcza nie przynosi rezultatów przez kilka tygodni lub dłużej, warto zacząć się martwić.

Intensywny ból, który znacząco utrudnia codzienne życie, może sugerować konieczność chirurgicznej interwencji. Również objawy neurologiczne, takie jak:

  • silne osłabienie mięśni,
  • problemy z czuciem,
  • problemy w kontrolowaniu zwieraczy.

Te symptomy mogą wskazywać na potrzebę zabiegu. Problemy w kontrolowaniu zwieraczy, często związane z uciskiem na korzenie nerwowe, stanowią kolejny ważny wskaźnik, który powinien skłonić do rozważenia operacji. W sytuacji, gdy ból jest spowodowany uciskiem na nerwy lub rdzeń kręgowy, interwencja chirurgiczna staje się nieunikniona.

Nasilające się dolegliwości oraz brak poprawy po nietypowym leczeniu mogą znacznie obniżać jakość życia pacjenta. W takich okolicznościach, operacja może być jedynym skutecznym rozwiązaniem. Warto jednak pamiętać, że każdy przypadek wymaga indywidualnej analizy przeprowadzonej przez ekspertów w tej dziedzinie.

Jakie są rodzaje operacji stosowanych w leczeniu uszkodzenia pierścienia włóknistego?

Rodzaje operacji, stosowane w celu leczenia uszkodzeń pierścienia włóknistego, są ściśle związane z charakterem kontuzji oraz kondycją pacjenta. Oto metody operacyjne, które mogą być zastosowane:

  • mikrodiscektomia – polega na usunięciu fragmentu krążka międzykręgowego, co skutkuje łagodzeniem ucisku na nerwy,
  • laminektomia – podczas której usuwana jest część łuku kręgu, co przyczynia się do zmniejszenia nacisku na rdzeń kręgowy,
  • laminotomii – polega na mniejszym nacięciu łuku kręgu, co umożliwia dotarcie do przestrzeni wokół nerwów,
  • discektomia – bardziej złożony zabieg, który polega na dokładnym usunięciu materiału dysku,
  • foraminotomia – technika poszerzenia otworów międzykręgowych, co umożliwia odciążenie nerwów,
  • stabilizacja kręgosłupa – zalecana w skrajnych przypadkach ciężkich uszkodzeń, aby zapewnić odpowiednią stabilność.

Właściwy wybór metody operacyjnej ściśle zależy od miejsca uszkodzenia oraz towarzyszących objawów. Istotnym elementem jest także zmniejszenie ryzyka nawrotu problemów. W niektórych sytuacjach chirurdzy mogą sięgnąć po nowoczesne techniki, na przykład technologię AnchorKnote. Ta innowacyjna metoda szycia umożliwia skuteczne zespolenie pęknięcia w pierścieniu włóknistym, co zmniejsza prawdopodobieństwo nawrotu objawów. Każdy przypadek wymaga jednak dokładnej analizy, aby dopasować najskuteczniejszą strategię chirurgiczną do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Wypadnięcie dysku lędźwiowego – objawy i najważniejsze informacje

Co to jest mikrodiscektomia i kiedy jest stosowana?

Mikrodiscektomia to mało inwazyjna procedura, której celem jest usunięcie uszkodzonego fragmentu krążka międzykręgowego. Dzięki temu zabiegowi można złagodzić ucisk na korzeń nerwowy. Jest to szczególnie przydatne w przypadku przepukliny krążka, która często prowadzi do silnego bólu oraz do objawów neurologicznych, takich jak:

  • osłabienie mięśni,
  • trudności z prawidłowym odczuwaniem bodźców.

Najczęściej operacja ta przeprowadzana jest w dolnej części kręgosłupa, ponieważ to właśnie tam najczęściej pojawiają się problemy. Do wykonania mikrodiscektomii kwalifikują się pacjenci z:

  • intensywnym bólem, który znacząco utrudnia codzienne życie,
  • narastającymi objawami neurologicznymi.

W trakcie zabiegu chirurg usuwa uszkodzony fragment krążka, co prowadzi do uwolnienia nerwów i zmniejszenia dolegliwości bólowych. Operacja zazwyczaj odbywa się w znieczuleniu ogólnym, a czas powrotu do pełnej sprawności po zabiegu jest relatywnie krótki. Te czynniki sprawiają, że mikrodiscektomia staje się atrakcyjnym rozwiązaniem dla osób borykających się z poważnymi schorzeniami kręgosłupa. Wiele osób cieszy się poprawą w jakości życia oraz znaczną ulgą od bólu po przeprowadzeniu tego zabiegu.

Jak wygląda proces rehabilitacji po uszkodzeniu pierścienia włóknistego?

Rehabilitacja po uszkodzeniu pierścienia włóknistego ma na celu przywrócenie pełnej funkcji kręgosłupa oraz złagodzenie dolegliwości bólowych. W trakcie tego procesu szczególną uwagę przykłada się do wzmocnienia mięśni brzucha i przykręgosłupowych, ponieważ to znacząco zwiększa stabilność kręgosłupa.

Program rehabilitacji koncentruje się na różnorodnych ćwiczeniach, które nie tylko poprawiają siłę, ale także elastyczność ciała. W ramach terapii wykorzystuje się również techniki manualne oraz masaże, by zredukować napięcie mięśniowe i ból.

Co to jest bulging krążka międzykręgowego? Przyczyny i objawy

Wczesna faza rehabilitacji zwykle zaczyna się po ustąpieniu intensywnego bólu, co pozwala pacjentowi na wykonywanie podstawowych ruchów bez większych trudności. Fizyterapeuta opracowuje program ćwiczeń dostosowany do indywidualnych potrzeb pacjenta, biorąc pod uwagę jego aktualny stan zdrowia.

Badania dowodzą, że regularna aktywność fizyczna ma pozytywny wpływ na proces zdrowienia.

Istotnym elementem rehabilitacji jest także edukowanie pacjenta w zakresie ergonomii oraz unikania czynników, które mogą prowadzić do nawrotów problemów. Wdrożenie tych zasad ma na celu nie tylko zapobieganie nawrotom dolegliwości, ale również poprawę jakości codziennego życia.

Ćwiczenia oddechowe, rozciągające i stabilizacyjne są fundamentem, na którym opiera się powrót do pełnej sprawności. To niezwykle ważny aspekt rehabilitacji po uszkodzeniu pierścienia włóknistego.

Jakie ćwiczenia są zalecane w rehabilitacji?

Jakie ćwiczenia są zalecane w rehabilitacji?

Rehabilitacja po uszkodzeniu pierścienia włóknistego koncentruje się na wzmacnianiu głębokich mięśni kręgosłupa, a zwłaszcza na poprawie stabilności rdzenia. Dzięki tym ćwiczeniom możliwe jest lepsze wsparcie kręgosłupa, szczególnie w odcinku lędźwiowym, który jest najbardziej podatny na kontuzje. Ćwiczenia ukierunkowane na wzmocnienie mięśni brzucha i pleców są niezwykle istotne, ponieważ przyczyniają się do utrzymania prawidłowej postawy oraz funkcji kręgosłupa.

Nie można także zapominać o rozciąganiu, które pomaga w redukcji napięć mięśniowych oraz zwiększa elastyczność, odgrywając kluczową rolę w procesie zdrowienia. Mobilność kręgosłupa to kolejny ważny aspekt rehabilitacji, zwłaszcza dla osób z ograniczeniami ruchowymi.

Niskointensywna aktywność fizyczna, jak spacery czy pływanie, wspiera regenerację i poprawia ogólną wydolność organizmu. Odpowiednio dobrany program ćwiczeń ma ogromny wpływ na jakość życia pacjentów oraz ich samopoczucie. Regularna rehabilitacja pozwala powrócić do codziennych aktywności bez odczuwania bólu, co znacząco wpływa na komfort i funkcjonalność życia.

Jakie są potencjalne komplikacje związane z uszkodzeniem pierścienia włóknistego?

Uszkodzenie pierścienia włóknistego może prowadzić do poważnych komplikacji, które znacząco wpływają na życie pacjentów. Jednym z najczęściej występujących objawów jest przewlekły ból kręgosłupa. Taki ból nie tylko utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale także może ograniczać możliwości zawodowe.

Uszkodzenie pierścienia włóknistego często przyczynia się do wystąpienia przepukliny krążka międzykręgowego, co nasila objawy bólowe i neurologiczne. Wśród poważniejszych problemów należy wymienić:

  • zespół ogona końskiego, który wywołuje zaburzenia czucia oraz wpływa na funkcje zwieraczy,
  • ucisk na korzenie nerwowe, co powoduje mrowienie, drętwienie, a także osłabienie mięśni nóg,
  • niestabilność kręgosłupa, która zwiększa ryzyko kontuzji,
  • zmiany degeneracyjne w obrębie kręgosłupa, prowadzące do dalszych problemów zdrowotnych, takich jak ograniczona ruchomość.

W rezultacie pacjenci często napotykają trudności w wykonywaniu codziennych czynności, co negatywnie wpływa na ich jakość życia oraz aktywność fizyczną. Dlatego odpowiednia rehabilitacja oraz leczenie odgrywają kluczową rolę. Takie działania pomagają nie tylko w zarządzaniu komplikacjami, ale również w przywracaniu pełnej sprawności pacjentów.

Jakie są długoterminowe konsekwencje uszkodzenia pierścienia włóknistego?

Jakie są długoterminowe konsekwencje uszkodzenia pierścienia włóknistego?

Długotrwałe konsekwencje uszkodzenia pierścienia włóknistego mogą znacząco obniżyć jakość życia pacjentów. Przewlekły ból kręgosłupa to problem, z którym zmaga się wielu ludzi, często towarzyszy im przez długie lata. Pacjenci dotknięci dyskopatią zazwyczaj borykają się z ograniczeniami w ruchu, co z kolei osłabia mięśnie odpowiedzialne za stabilizację kręgosłupa.

Z biegiem czasu, defekt pierścienia włóknistego może przyczynić się do rozwoju zaawansowanej choroby zwyrodnieniowej, prowadząc do trwałych zmian w strukturze kręgosłupa. Niestabilność, która wynika z tego uszkodzenia, podnosi ryzyko wystąpienia kontuzji oraz pogłębia inne problemy zdrowotne.

Przepuklina kręgosłupa lędźwiowego – objawy, przyczyny i leczenie

Osoby cierpiące na przewlekły ból często napotykają trudności w wykonywaniu swoich obowiązków zawodowych, co w efekcie obniża komfort ich życia. Ograniczenia te mają wpływ również na codzienne czynności, przez co pacjenci mogą czuć się przytłoczeni. W rezultacie, powrót do pełnej sprawności staje się dla nich wyzwaniem, co znacząco utrudnia prowadzenie zdrowego stylu życia.


Oceń: Uszkodzenie pierścienia włóknistego – leczenie i rehabilitacja

Średnia ocena:4.89 Liczba ocen:8